ΗΛΕΚΤΡΑ - Πρόγραμμα Eπιχορήγησης Eνεργειακής Aναβάθμισης Kτιρίων Δημοσίου Tομέα
Σκούφης Μιχάλης,
Μηχανολόγος Μηχανικός
09.03.22
Σε τροχιά εφαρμογής τίθεται το πρόγραμμα «Ηλέκτρα» για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων του Δημοσίου. Το πρόγραμμα θα παρέχει επιδοτήσεις που φθάνουν υπό προϋποθέσεις έως και στο 95% για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων του Δημοσίου.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 640 εκατ. ευρώ, τα οποία μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιήσουν κεφάλαια έως και 1 δισ. ευρώ. Τα 470 εκατ. ευρώ θα προέλθουν μέσω επενδυτικού δανείου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα υπόλοιπα 170 εκατ. ευρώ από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επισυναπτόμενο το δημοσιευμένο φύλλο του ΥΠΕΝ.
Επιχορηγούμενα κτίρια
Οι υποψήφιοι δικαιούχοι του προγράμματος εξειδικεύονται στις ακόλουθες 4 βασικές κατηγορίες πολεοδομικών χρήσεων :
1. Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας (νοσοκομεία, κέντρα υγείας, γηροκομεία κλπ.)
2. Εκπαίδευσης (ΑΕΙ, σχολεία κλπ.)
3. Γραφείων (εγκαταστάσεις γραφείων, διοικητήρια, επισκοπεία κλπ.)
4. Λοιπές Χρήσεις Κτιρίων, που εντάσσονται στο Μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, ή είναι Ν.Π.Δ.Δ. (κλειστές αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι μουσείων, εκκλησιαστικών ιδρυμάτων, πολιτιστικών εκδηλώσεων κλπ.)
Τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα - στοχεύσεις του προγράμματος αφορούν στη μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας κτιρίων και στην παράλληλη μείωση των εκπομπών CO2. Επιπλέον τα κτίρια που εντάσσονται στο Πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» θα πρέπει (μεταξύ άλλων), μετά τις επεμβάσεις, να κατατάσσονται, κατ’ ελάχιστον, στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Β, του άρθρου 10 του ισχύοντος Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Κ.Εν.Α.Κ) [Α.Π. ΔΕΠΕΑ/οικ.178581/30–06–2017, ΦΕΚ 2367/Β’/12–07–2017], ενώ ταυτόχρονα, θα πρέπει να εξασφαλίζουν εξοικονόμηση ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας, τουλάχιστον, κατά 30%.
Ποσοστά χρηματοδότησης
Το βασικό ποσοστό χρηματοδότησης για την ενεργειακή αναβάθμιση των δημοσίων κτιρίων ορίζεται στο 50%. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό προσαυξάνεται στις περιπτώσεις που :
-
Η αίτηση προβλέπει ότι το/τα κτίριο/α επιτυγχάνουν αναβάθμιση στην ενεργειακή κλάση Β+ (αντί για Β) : 60%
-
Η αίτηση προβλέπει το/τα κτίριο/α επιτυγχάνουν ριζική ανακαίνιση : 60%
-
Εάν ισχύουν συνδυαστικά τα δύο ανωτέρω το ποσοστό αυτομάτως θα προσαυξάνεται αντίστοιχα : 70%
-
Στις αιτήσεις των κτιρίων του Καταλόγου της Κεντρικής Δημόσιας Διοίκησης, η χρηματοδότηση αντί για 70% θα είναι 85%.
-
Σε κάθε περίπτωση στα ανωτέρω ποσοστά προστίθεται ένα επιπλέον 10% στη χρηματοδότηση – επιχορήγηση εάν επιλεγεί η Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης (Σ.Ε.Α.) ως χρηματοδοτικό σχήμα.
Η τοποθέτηση Φ/Β εγκατάστασης είναι επιλέξιμη δαπάνη, σε ποσοστό μέχρι 15% του συνολικού προϋπολογισμού του έργου, το ίδιο ισχύει για τις δαπάνες λοιπών συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειες (ΑΠΕ) καθώς και για έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας.
Πιο αναλυτικά στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη η δαπάνη αποκλειστικά με ενεργειακό συμψηφισμό (net metering), καθώς και εγκαταστάσεις συστοιχιών αποθήκευσης της ως άνω παραγόμενης ενέργειας (συσσωρευτές). Η μέγιστη ισχύς του συστήματος εξαρτάται από τα ανώτατα όρια που έχει καθορίσει ο ΔΕΔΔΗΕ και από την ισχύ της ηλεκτρικής εγκατάστασης του κτιρίου. Στις εγκαταστάσεις αυτοπαραγωγών με ενεργειακό συμψηφισμό επιτρέπεται, μετά από αίτηση στον αρμόδιο Διαχειριστή του δικτύου, η εγκατάσταση σταθερού συστήματος συσσωρευτών για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας. Το σύστημα αποθήκευσης αποτελεί τμήμα της Εσωτερικής Ηλεκτρικής Εγκατάστασης του αυτοπαραγωγού. Η σύνδεση και λειτουργία του συστήματος αποθήκευσης γίνεται παράλληλα με το δίκτυο διανομής. Η λειτουργία του συστήματος αποθήκευσης εξασφαλίζει ότι δεν θα ανταλλάσσει ενέργεια με το δίκτυο διανομής, δηλαδή η ενέργεια που αποθηκεύεται στο σύστημα αποθήκευσης προέρχεται αποκλειστικά από το σταθμό παραγωγής και η αποθηκευμένη ενέργεια διατίθεται αποκλειστικά για την τροφοδότηση των καταναλώσεων του αυτοπαραγωγού. Η ισχύς του μετατροπέα του συστήματος αποθήκευσης θα πρέπει να αφορά σε 24ωρη κάλυψη φορτίου.
Κριτήρια ένταξης
Η χρηματοδότηση επεμβάσεων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από συστήματα ΑΠΕ, προκειμένου να επιτευχθεί περαιτέρω εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας, είναι επιλέξιμη εφόσον σωρευτικά:
-
έχουν ολοκληρωθεί οι βασικότερες δυνατές επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο κτίριο (κέλυφος, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κτλ.), σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Κ.Εν.Α.Κ),
-
αποδεδειγμένα αναβαθμίζουν το κτίριο τουλάχιστον στην ενεργειακή κλάση Β, παράλληλα με επίτευξη, κατ’ ελάχιστον, 30% εξοικονόμησης ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας,
-
η σκοπιμότητα τους τεκμηριώνεται επαρκώς από σχετική ανάλυση κόστους – οφέλους,
-
δεν προκύπτει οικονομική δραστηριότητα από πώληση ηλεκτρικής ενέργειας
Επιπλέον, επιλέξιμες είναι οι δαπάνες για τις συμβουλευτικές και μελετητικές υπηρεσίες. Πιο συγκεκριμένα, οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν σε ενέργειες για την προετοιμασία (συμπεριλαμβανομένης και της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου) και την υποβολή του φακέλου Πρότασης Χρηματοδότησης, Προμελέτη, Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, Ενεργειακό Έλεγχο, Εκπόνηση Μελετών Εφαρμογής των σχετικών έργων, καθώς και για τις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες. Το ποσοστό επιδότησης είναι 10% επί του επιλέξιμου προϋπολογισμού. Ωστόσο, το όριο της επιδότησης για τη δαπάνη των υπηρεσιών είναι το ποσό των 150.000€.
Το Πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» υλοποιείται έως την 31η Δεκεμβρίου 2025, με δυνατότητα παράτασης. Η περίοδος υποβολής των αιτήσεων ένταξης θα κοινοποιηθεί με την οριστική δημοσίευση της παρούσας Πρόσκλησης. Ωστόσο, δύναται να λήξει σε χρόνο νωρίτερο της ημερομηνίας αυτής, σε περίπτωση εξάντλησης της προς διάθεση δημόσιας δαπάνης της παρούσας Πρόσκλησης.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας , δήλωσε :
«Με το νέο πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» θα αναβαθμίσουμε ενεργειακά εκατοντάδες κτίρια του Δημοσίου, επιτυγχάνοντας σημαντική εξοικονόμηση για τη δημόσια διοίκηση και μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που ευθύνονται για την κλιματική κρίση. Με τη μόχλευση κεφαλαίων έως 1 δισ. ευρώ, το πρόγραμμα θα έχει πολλαπλά οφέλη για την οικονομία της χώρας, με την ώθηση που θα δώσει στον κατασκευαστικό κλάδο και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το «ΗΛΕΚΤΡΑ» αποτελεί μέρος του ευρύτερου προγραμματισμού μας για την υλοποίηση του μεγαλύτερου κύματος ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη το «Εξοικονομώ 2021», ενώ τους επόμενους μήνες θα ξεκινήσει και το πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων. Συνολικά, την επόμενη πενταετία σκοπεύουμε να κινητοποιήσουμε πάνω από 4 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων. Με τις νέες δράσεις, χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και ο δημόσιος τομέας, θα περιορίσουν σε σταθερή βάση το ενεργειακό τους κόστος για τη θέρμανση, ψύξη και τον φωτισμό των κτιρίων τους».